นักดำน้ำแบบ Scuba โดยทั่วไป จะถูกสอนไว้ว่าการดำน้ำในสถานที่มีสิ่งแวดล้อมเหนือศีรษะนั้นเป็นเรื่องต้องห้าม เป็นอันตรายซึ่งต้องคอยระวังไม่ให้ตนเองไปตกอยู่ในสถานการณ์ดังกล่าว คำสอนที่ว่านั้นเป็นเรื่องจริงที่ควรปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด เพราะว่ากฏระเบียบในการดำน้ำแบบ Scuba ทุกประการนั้นเป็นเรื่องที่หากฝ่าฝืนแล้วอาจจะทำให้นักดำน้ำที่ฝ่าฝืนนั้นตกอยู่ในอันตราย บาดเจ็บ พิการ หรือเสียชีวิตได้
แต่สำหรับนักดำน้ำที่ชอบความท้าทาย ชอบการผจญภัยในระดับที่มากกว่าการดำน้ำทั่วไป การเรียนรู้และฝึกฝนในหลักสูตรดำน้ำระดับสูงขึ้น เช่นการเรียนหลักสูตร cavern diver course เป็นคำตอบที่ดีที่สุด
การเสี่ยงไปดำน้ำในระดับสูงกว่าการเรียนรู้และการฝึกฝนโดยไม่เรียนจริง ไม่ฝึกฝนภายใต้การดูแลของมืออาชีพนั้นเป็นประตูสู่อันตรายของชีวิตโดยที่ผู้กระทำอาจจะไม่รู้ตัว หลายคนอาจจะลองทำดูและไม่มีอะไรเกิดขึ้น เช่นเคยลองดำน้ำติดดีคอมฯ และแก้ไปตาม dive computer โดยไม่มีเหตุการณ์ยุ่งยากตามมา แต่หารู้ไม่ว่าหากมีความผิดพลาดแม้แต่นิดเดียว เพราะความที่ไม่ได้เรียนไม่ได้ฝึกมา เช่นไม่ได้วางแผนอากาศแบบที่นักดำน้ำที่เรียน technical diving เขาเรียนกันและกระทำอย่างเคร่งครัด ความผิดพลาดแบบนี้อาจจะทำให้นักดำน้ำดังกล่าวตกอยู่ในสถานการณ์ที่อันตรายร้ายแรงมากได้
การดำน้ำในสิ่งแวดล้อมเหนือศีรษะ เป็นเรื่องน่าดึงดูดใจมากสำหรับนักดำน้ำหลายคน มีเรื่องราวมากมายที่น่าค้นหาในถ้ำต่างๆ หรือในเรือจมที่ดูจะท้าทาย แต่ในขณะเดียวกัน สิ่งน่าดึงดูดใจมากๆ แบบนี้ มักจะมีอันตรายร้ายแรงแฝงไว้เสมอ เช่นหากไปดำในถ้ำหรือเรือจม แต่ไม่รู้วิธีการคำนวนอากาศ ไม่รู้วิธีการนำทางในสิ่งแวดล้อม ไม่รู้จักการใช้อุปกรณ์ที่จำเป็น นักดำน้ำที่กระทำแบบนั้นมีโอกาสมากที่จะพบกับอันตรายในระดับสูงสุดได้
ในขณะเดียวกัน หากนักดำน้ำมีความชอบ และไปเรียนรู้ ไปฝึกฝนอย่างถูกต้อง จนกระทั่งมีความเก่ง (มีความรู้ มีทักษะ มีประสบการณ์) และกล้า (มีทัศนคติ มีวิธีคิด มีวิธีการ) นักดำน้ำดังกล่าวก็จะสามารถเข้าไปผจญภัยในสถานที่อันตรายได้อย่างปลอดภัย
ในการเปิดประตูเข้าไปสู่กิจกรรมดำน้ำอันน่ามหัศจรรย์เหล่านี้ หลักสูตรเบื้องต้นมีความสำคัญยิ่งในการหล่อหลอมให้บุคคลเป็นนักดำน้ำที่มีความพร้อม มีทุกสิ่งที่จำเป็นต้องมีในการดำน้ำที่ปลอดภัยและสนุกสนาน
การดำน้ำในสิ่งแวดล้อมเหนือศีรษะนั้นก็เช่นเดียวกันกับหลักสูตรเบื้องต้นของการดำน้ำลึก ย่อมเริ่มที่การเรียน deep specialty และค่อยก้าวเข้าไปสู่การเรียนดำน้ำแบบ decompression เบื้องต้น จนกระทั่งเรียนไปถึงระดับสูงเป็น full technical diver หลักสูตรเบื้องต้นของการดำน้ำแบบมีสิ่งแวดล้อมเหนือศีรษะนั้น ก็จะเป็นหลักสูตร cavern diver หรือ wreck diver นั่นเอง
โดยหลักสูตรเบื้องต้นดังที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ ยังอยู่ในขอบเขตของการดำน้ำแบบนันทนาการ (recreation diving) ซึ่งมีข้อดีอย่างมากดังต่อไปนี้
- นักดำน้ำได้ทดลองดำน้ำแบบที่ท้าทายขึ้นกว่าเดิมในหลักสูตรนี้
- ได้สร้างพื้นฐานความรู้และทักษะจากง่ายจนชำนาญก่อน
- ได้สร้างความคุ้นเคย และความแข็งแกร่งของจิตใจ ในสิ่งแวดล้อมและการดูแลที่ปลอดภัย
- ความรู้ ทักษะ ทัศนคติ และประสบการณ์ที่ดี ในการที่จะดำน้ำต่อในระดับสูงขึ้นจะเกิดขึ้นมากมาp
- ได้ตัดสินในว่าจริงๆ แล้วชอบการดำน้ำแบบนี้หรือไม่
หลักสูตร IANTD Cavern Diver
เป็นหลักสูตรที่ออกแบบมาเพื้อพัฒนาทักษะการดำน้ำในโพรงถ้ำ ซึ่งมีข้อจำกัดของการที่จะต้องมีแสงธรรมชาติเสมอ หลักสูตรนี้สร้างนักดำน้ำที่มีความตระหนักรู้ ระแวดระวัง มีความรับผิดชอบตนเอง และสามารถจัดการกับความเสี่ยงในการดำน้ำในสถานที่มีสิ่งแวดล้อมเหนือศีรษะ
ในการเรียนหลักสูตรนี้ ผู้เรียนจะได้ฝึกฝนเรียนรู้ในการจะสำรวจโพรงถ้ำอย่างถูกต้องและปลอดภัย ผู้เรียนจบแล้วสามารถเข้าไปในถ้ำได้แต่ยังอยู่ในเขตที่มีแสงธรรมชาติอยู่เพื่อการออกมาสู่ผิวน้ำได้อย่างง่ายดายและปลอดภัย
สำหรับหลักสูตรนี้ ความลึกที่ผู้เรียนจะสามารถดำได้นั้น ขึ้นอยู่กับระดับการดำน้ำที่มีอยู่ของผู้เรียน เช่นหากจบระดับ advanced มา ก็จะลงไปได้ถึง 30 เมตร แต่หากจบถึงระดับ deep specialty ก็จะลงได้ถึง 40 เมตร เป็นต้น
การจะเข้าสมัครเรียนในหลักสูตรนี้ สิ่งที่ต้องมีคือ
- ต้องจบระดับ advanced open water diver หรือสูงกว่า
- อายุไ่ม่ต่ำกว่า 15 ปี (หากอายุอยู่ระหว่าง 12 – 14 ปี สามารถเรียนและได้บัตร junior cavern diver และดำน้ำในโพรงถ้ำได้ภายใต้การดูแลของผู้ใหญ่ที่จบระดับ cavern diver หรือสูงกว่า)
- ต้องดำน้ำมาแล้วอย่างน้อย 10 dives
อุปกรณ์ที่ใช้ในการเรียน
- สามารถใช้อุปกรณ์ดำน้ำแบบนันทนาการตามปกติได้ เช่น หน้ากาก ฟิน เวทสูท BCD แต่ Regulator ต้องมี independent alternate air source เช่นวาล์วแบบ H valve หรือ Y valve ที่ทำให้มี second stage แยกกันอิสระได้สองตัว (หากเคยเรียนจบหลักสูตรการใช้อุปกรณ์ชนิดอื่น เช่น sidemount หรือ Twinset ก็สามารถใช้ในการเรียนได้ดีกว่า)
- รอก เชือกนำทาง
- ไฟฉายหลักและไฟฉายสำรอง
- มีด กรรไกร
ในการเรียนหลักสูตรนี้ ผู้สมัครจะได้รับคู่มือนักเรียน (IANTD student kit) และทำการเรียนดังต่อไปนี้
- เรียนภาคทฤษฏี
- เรียนในสระ
- ดำน้ำในถ้ำ
ในหลักสูตรนี้ นักเรียนจะได้ฝึกการใช้อุปกรณ์บนบก (land drills) และฝึกการดำน้ำในถ้ำอย่างน้อย 4 dives ในระหว่างจะได้ฝึกการใช้เชือกนำทาง รอก ฝึกกระบวนการในสถานการณ์ฉุกเฉิน นอกจากนั้น ผู้เรียนจะได้ฝึกใช้อุปกรณ์พิเศษสำหรับการดำน้ำในสิ่งแวดล้อมเหนือศีรษะ เช่นไฟฉาย อุปกรณ์หายใจสำรอง เครื่องมือตัด ฯลฯ.
ผู้เรียนจะได้ฝึกวิธีหลีกเลี่ยงการหลงทาง การดำน้ำกับเชือกนำทาง การจัดการเมื่อตนหรือทีมหลงทาง เทคนิคการป้องกันฝุ่นคลุ้ง การตีฟินแบบต่างๆ การปรับระเบียบร่างกาย (trim และ bouyancy) ระดับสูง เพื่อสามารถใช้ในสิ่งแวดล้อมเหนือศีรษะได้อย่างชำนาญ
และที่สำคัญจะได้เรียนการวางแผนการดำน้ำในสิ่งแวดล้อมเหนือศีรษะ ซึ่งรวมไปถึงวางแผนเรื่องความลึก ระยะทาง การจัดการกับอากาศ สำหรับการดำน้ำใน cavern
สำหรับการเรียนกับเรา ผู้เรียนยังจะได้ฝึกฝนความแข็งแกร่งของจิตใจจากการสร้างกระบวนการเรียนที่ท้าทายจากง่ายไปยาก การค่อยๆ นำตัวเข้าสู่สถานการณ์ท้าทายทางจิตใจโดยมีการฝึกทักษะทางจิตใจ ( PST : psychological skills training ) ให้พร้อมเสียก่อน จนกระทั่งสถานการณ์ที่ดูเหมือนจะน่ากลัวนั้น เป็นเรื่องธรรมดาเพราะผู้เรียนรู้ถึงความเสี่ยงและวิธีหลีกเลี่ยง มีทักษะที่พร้อมเผชิญสถานการณ์ มีทัศนคติที่เหมาะสม และมีความเข้มแข็งทางจิตใจที่ดี
ทักษะ ทัศนคติ และจิตใจ ที่ได้รับการพัฒนาจากการเรียนหลักสูตรการเรียนดำน้ำในสิ่งแวดล้อมเหนือศีรษะนี้ จะถ่ายโยงไปยังความสามารถในการการใช้ชีวิตบนบก ทำให้ผู้เรียนจบมีศักยภาพและความพร้อมเพิ่มขึ้นอีกมากมายในเส้นทางอื่นๆ ของชีวิต