นักดำน้ำสายเทค (tech dive) หรือใครที่ดำน้ำมานาน คงพอจะเคยได้ยินหรือรู้จักไดฟ์คอมพิวเตอร์แบรนด์ Shearwater กันมาบ้าง ว่าเป็นเป็นแบรนด์ที่มีความน่าเชื่อถือมากอันดับต้นๆ ของโลกเลยทีเดียว ซึ่งนอกจากจะมีความน่าเชื่อถือสูง มีฟังก์ชั่นที่ครบถ้วนสำหรับคนที่ดำน้ำจริงจังแล้ว ยังมีการออกแบบปุ่มและเมนูบนหน้าจอใช้งานได้ง่าย เข้าใจ และเข้าถึง ได้อย่างรวดเร็ว (ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่สำคัญสำหรับการดำเทคนิคอล) อีกด้วย
ดังนั้น คุณอาจจะแปลกใจหากได้ทราบว่า ไดฟ์คอมพิวเตอร์ของ Shearwater บางรุ่น จะไม่มีบางฟังก์ชั่นที่พบได้ในไดฟ์คอมพิวเตอร์แบรนด์อื่นทั่วไป หรือฟังก์ชั่นที่เรามักจะคิดว่าเป็นฟังก์ชั่นพื้นฐานที่ต้องมีในไดฟ์คอมพิวเตอร์ เช่น การเตือนระยะเวลาดำน้ำ (Dive Time Alarm) และ การเตือนความลึก (Depth Alarm)
และไดฟ์คอมพิวเตอร์ทุกรุ่นของ Shearwater จะไม่แสดงการนับถอยหลังระยะเวลาห้ามบินหรือเวลาพักน้ำก่อนบิน (No-Fly Time หรือ Time to Fly หรือ Preflight Surface Interval)
Dive Time Alarm และ Depth Alarm
เดิมทีในไดฟ์คอมพิวเตอร์รุ่น Perdix และ Peregrine จะให้ผู้ใช้กำหนดการเตือน 2 สิ่งนี้ได้ แต่ก็ได้เอาออกไปในรุ่น Teric และรุ่นที่ออกใหม่ล่าสุดอย่าง Tern และ Tern TX (มกราคม 2567) ก็ไม่มีเช่นกัน
อย่างไรก็ตาม ผู้ใช้สามารถใช้ฟังก์ชั่นนาฬิกาจับเวลา (stopwatch) แทนได้ ซึ่งเข้าถึงได้อย่างรวดเร็วด้วยการตั้งค่าไว้กับปุ่มเมนูลัด
ทาง Shearwater ไม่ได้แสดงเหตุผลไว้ ส่วนความเห็นของนักดำน้ำทั่วไปในเรื่องนี้ก็ยังไม่ตรงกันนัก บ้างก็บอกว่า กลุ่มผู้ใช้งานหลักของ Shearwater คือนักดำน้ำเทคนิคอลซึ่งมีความระมัดระวัง หมั่นดูความลึกและระยะเวลาดำน้ำอย่างสม่ำเสมออยู่แล้ว จึงไม่มีความจำเป็นต้องมีฟังก์ชั่นนี้ ในขณะที่บางคนก็แย้งว่า ถึงจะเชี่ยวชาญอย่างไรก็อาจพลาดกันได้ เช่นในสถานการณ์ที่ต้องจัดการหลายเรื่องในเวลาเดียวกัน หรือบางคนก็เสนอว่า ควรเผื่อให้ผู้ใช้งานที่เป็นนักดำน้ำใหม่ด้วย
แหล่งข้อมูล: No User Alarms on Shearwater Tern TX – Reddit
No-Fly Time หรือ Time to Fly
สำหรับเรื่องนี้ ทาง Shearwater ได้ให้คำตอบไว้อย่างชัดเจนที่บทความ Flying after Diving บนเว็บไซต์ของตนเอง สรุปใจความสำคัญได้ว่า
Shearwater เลือกที่จะไม่แสดงระยะเวลานี้ไว้บนไดฟ์คอมพิวเตอร์ของตนเองเนื่องจาก การคำนวณสถานภาพของ decompression ในร่างกายมนุษย์หลังการดำน้ำ เพื่อไปคำนวณระยะเวลารอคอยก่อนขึ้นเครื่องบินที่เหมาะสม เป็นเรื่องซับซ้อน เกี่ยวข้องปัจจัยหลายอย่าง และยังไม่มีงานวิจัยใดที่ให้คำตอบเรื่องนี้ได้ชัดเจน
คำแนะนำที่ดีที่สุดที่มีในปัจจุบัน คือ แนวทางที่ทาง DAN (Divers Alert Network) แนะนำไว้เมื่อปี 2002 หลังการทดลองเรื่องนี้ในมนุษย์จริงๆ ระหว่างปี 1992-1999 ว่า
- หากดำน้ำเพียง 1 ไดฟ์แบบไม่ต้องการ decompression stop ควรงดบินอย่างน้อย 12 ชั่วโมง
- หากดำน้ำมากกว่า 1 ไดฟ์ต่อวัน หรือดำน้ำมากกว่า 1 วันติดต่อกัน ควรงดบินอย่างน้อย 18 ชั่วโมง
- หากดำน้ำที่ต้องการ decompression stop (ที่เรามักเรียกกันว่า ดำติดดีคอม) ควรงดบินมากกว่า 18 ชั่วโมงพอสมควร
ซึ่งคำแนะนำนี้ไม่ได้คำนวณมาจากทฤษฎี decompression แบบใดๆ (เช่นแบบ tissue load หรือ bubble model) แต่มาจากลักษณะและระยะเวลาการดำน้ำ และปัจจัยสำคัญคือ อาการของ DCS ของนักดำน้ำผู้นั้น ซึ่งเป็นสิ่งที่ไดฟ์คอมพิวเตอร์ไม่อาจรู้ได้
ทาง Shearwater จึงเลือกที่จะไม่ใช้การคำนวณใดๆ มาทดแทนคำแนะนำของ DAN นี้ และให้นักดำน้ำเป็นผู้ประเมินสถานการณ์ของตน และกำหนดระยะเวลาพักน้ำก่อนบินที่เหมาะสม ด้วยตัวเอง
หากนักดำน้ำท่านใดกำลังมองหาไดฟ์คอมพิวเตอร์ และสนใจผลิตภัณฑ์จากแบรนด์ Shearwater อยู่ ต้องลองพิจารณาว่า ท่านจำเป็นต้องใช้ฟังก์ชั่นเหล่านี้ในไดฟ์คอมพิวเตอร์หรือไม่ หรือหากใครไม่แน่ใจ จะลองเช่าไดฟ์คอมพิวเตอร์ของ Shearwater ไปลองใช้งานดูก่อน ก็ติดต่อที่ร้าน Scuba Outlet ได้เลย