เชื่อว่าหลายๆ คนคงเคยเห็นก้านหมุนแบบนี้ใน second stage หลายๆ รุ่น บางรุ่นก็มี บางรุ่นก็ไม่มี และเชื่อว่าส่วนใหญ่ คงเข้าใจว่า เอาไว้ปรับการจ่ายอากาศให้มาก/น้อย ตามความต้องการของเรา “แต่” พอลองปรับแล้ว กลับไม่รู้สึกแตกต่างกันเลย ทำไมถึงเป็นเช่นนี้นะ???
ก้านหมุนนี้ จะมีเขียนกำกับไว้หลายแบบแล้วแต่ยี่ห้อ เช่น
- + / –
- Max – Min
- Dive – Pre Dive
ตัวที่ 3 นี้ น่าจะให้ความหมายที่ชัดเจนที่สุด ว่าเอาไว้ใช้งาน “ขณะดำน้ำ กับก่อนดำน้ำ” ก่อนดำน้ำ คือตอนที่เราอยู่บนบก หรืออยู่บนผิวน้ำ ขณะดำน้ำก็คือเมื่อเราลงสู่ความลึกแล้วนั่นเอง
ก้านหมุนนี้ ไม่ใช่ฟังก์ชั่นพิเศษที่แสดงถึงคุณสมบัติที่ดีกว่าตัวอื่น แต่เป็นสิ่งที่ทำขึ้นมาเพื่อแก้ป้องกันการ free flow ของ regulator เท่านั้น
หลายคนคงเคยเจอปัญหา 3 อย่างนี้
- โดดน้ำลงไปแล้ว Octopus ของเราก็เกิดพ่นอากาศออกมาอย่างแรง (Free Flow) และไม่ยอมหยุด
- ขณะทำ buddy check หรือตรวจสอบอุปกรณ์เมื่อประกอบชุดเสร็จ ด้วยการกด purge button หลังจากนั้น Octopus ของเราก็ free flow ไม่หยุด
- ขณะดำน้ำ Octopus ของเราเกิดหงายขึ้นมา และเกิด free flow ไม่ยอมหยุด เคสสุดท้ายนี้ โอกาสเกิดขึ้นค่อนข้างน้อยมากๆ
วิธีแก้ปัญหาเฉพาะหน้าของเราก็คือ เอามือไปอุดหรือกำที่ mouthpiece หลังจากนั้น มันก็หยุด flow ก้านหมุน Min – Max มีไว้เพื่อแก้ปัญหา free flow แบบนี้แหละครับ
แต่สำหรับกรณีที่ทำแล้วแต่ก็ไม่ยอมหยุด นั่นเป็นเพราะสาเหตุอื่นแล้วครับ เช่น Seat ของ Second Stage เสื่อมสภาพ
หลักการทำงาน
การทำงานของก้านหมุนตัวนี้ก็ทำเช่นเดียวกันกับการเอามือไปอุดตรง mouthpiece นี่แหละครับ เมื่อเราหมุนก้านนี้ไปด้าน “-” หรือ “Min” หรือคำว่า “Pre Dive” ภายใน second stage จะมีแผ่นพลาสติกเล็กๆ หมุนมาบังช่องอากาศที่จ่ายออกมา ไม่ให้ไหลออกไปยัง mouthpiece โดยตรง แต่ให้ไหลวน ภายในกระเปาะของ second stage เสียก่อน แล้วค่อยไหลออกไปยังทางออก ซึ่งจะทำให้ regulator ไม่เกิดปัญหา free flow บนผิวน้ำนั่นเอง ส่วนเหตุที่แท้จริง ที่ทำให้เกิดการ flow และหยุด flow นั้น เป็นเรื่องของ Venturi Effect หรือการของการไหลของอากาศ ที่ส่งผลกับแรงกดดัน ผมขอไม่อธิบายในที่นี่นะครับ เพราะอาจจะเข้าใจยากกันซักนิดนึง แต่ถ้าหากใครต้องการรู้จริงๆ สามารถมาเแวะมาที่ร้าน FreedomDIVE หรือเจอกันได้ตามทริปต่างๆ นะครับ แล้วจะเล่ารายละเอียดให้ฟัง
ถ้าก้านหมุนนี้ เป็นสิ่งจำเป็น แล้วทำไมบางยี่ห้อ ไม่มีปุ่มนี้ ???
- บางรุ่น ทางผู้ผลิตได้ใส่สิ่งนี้ไว้ใน second stage ไว้ให้เราแล้ว แต่ใส่แบบยึดไว้ภายใน ไม่ให้เราปรับเอง เช่น Scubapro R095 จะใช้คำว่า VIVA Preset (VIVA = Venturi-Initiated Vacuum Assist) หรือ Aqualung Legend รุ่นธรรมดา และ Mikron ก็ไม่มีก้านหมุน แต่ตั้งตายตัวมาให้ใน second stage เลย
- บางยี่ห้อ เช่น Mares จะแก้ปัญหานี้ ด้วยระบบ VAD (Vortex Assisted Design) ซึ่งเป็นลิขสิทธิ์เฉพาะของ Mares โดยจะมี Bypass tube ต่อเข้ามายังส่วนที่ใกล้ปากของเรามาที่สุด ซึ่งจะช่วยตัดปัญหานี้ได้ ทำให้เราไม่เห็นก้านหมุนนี้ใน regulator ของ Mares เลย ลองดูวิดีโอนี้ เพื่อความเข้าใจมากขึ้น
ข้อแนะนำการใช้งาน
- สำหรับ Octopus ให้หมุนก้านไว้ตำแหน่ง “-” หรือ “Min” หรือ คำว่า “Pre Dive” ไว้ตลอดเวลา เพื่อป้องกันการ flow อย่างถาวร
- สำหรับ Primary Second Stage จะหมุนไว้ตำแหน่ง Min ตลอดเวลาก็ได้ เพราะแทบจะไม่มีผลต่อปริมาณอากาศที่เราได้รับซักเท่าไร หรือจะปรับไว้ที่ Min เวลาอยู่บนบก แล้วค่อยปรับเป็น Max ตอนที่เราลงน้ำก็ได้
- แต่สำหรับการใช้งานที่ถูกต้องจริงๆ เลย ก็คือ ให้ปรับไว้ในตำแหน่ง Min, Predive หรือ – ในขณะอยู่บนบก และปรับเป็น Max, Dive หรือ + เมื่อลงดำน้ำไปแล้ว