“สัญญาณมือใต้น้ำ” (hand signals) เป็นหนึ่งในทักษะที่สำคัญมากในการดำน้ำ เพราะเราไม่สามารถพูดคุยกันได้ใต้น้ำ การสื่อสารด้วยมือจึงเป็นวิธีเดียวที่ใช้บอกสถานการณ์ ความรู้สึก หรือปัญหาที่เกิดขึ้นกับบัดดี้หรือไดฟ์ลีดเดอร์ได้อย่างรวดเร็ว
สัญญาณมือใต้น้ำคืออะไร? สำคัญยังไง?
ทำไมต้องใช้สัญญาณมือ?
- เพราะพูดไม่ได้ และเสียงไม่ได้ยินใต้น้ำ
- ช่วยลดความสับสน – สื่อสารได้แม่นยำแม้อยู่คนละตำแหน่ง
- ใช้ในการขอความช่วยเหลือ, บอกปัญหา, สั่งหยุด หรือสื่อสารทั่วไป
- สัญญาณมือพื้นฐานที่ควรใช้ได้ “แม่นยำ”
หมายเหตุ: ทุกท่าควรสื่อสารชัดเจน ใช้มือในระดับอก-ไหล่ และสบตาบัดดี้ก่อนส่งสัญญาณนะคะ
1. OK – “ฉันโอเค / ทุกอย่างปกติ”
- นิ้วโป้งกับนิ้วชี้จรดกันเป็นวงกลม อีก 3 นิ้วชี้ขึ้น
- ใช้เพื่อเริ่มต้น-จบไดฟ์ / ยืนยันสถานะปกติ
2. Not OK – “มีปัญหา”
- โบกฝ่ามือแบบตะแคงซ้าย-ขวาช้าๆ
- ใช้เมื่อต้องการแจ้งว่า “ไม่โอเค” หรือมีปัญหาบางอย่าง เช่น หนาว ปวดหู
3. Up – “ขอขึ้น / ขึ้นไป”
- นิ้วโป้งชี้ขึ้นตรงๆ
- ใช้เมื่อถึงเวลาขึ้นจากไดฟ์ หรือแจ้งบัดดี้ว่าอยากขึ้น
4. Down – “ขอลง / ลงต่อ”
- นิ้วโป้งชี้ลงตรงๆ
- ใช้เริ่มการลงสู่ใต้น้ำ หรือต้องการลึกลงอีก
5. Stop – “หยุด”
- ยกฝ่ามือขึ้นด้านหน้า (เหมือนสัญญาณจราจร)
- ใช้เพื่อสั่งหยุดทันที เช่น บัดดี้ว่ายเร็วไป หรือกำลังเข้าเขตอันตราย
6. Something wrong with… – “มีปัญหากับ…”
- ชี้ไปยังอุปกรณ์ เช่น หน้ากาก หู ถัง หรือ regulator แล้วตามด้วยสัญญาณ Not OK
- ใช้เพื่อระบุสิ่งที่มีปัญหาเฉพาะเจาะจง
7. Low on air – “อากาศใกล้หมดแล้ว”
- กำมือแตะที่อกบ่อยๆ
- ควรแจ้งบัดดี้เมื่อเหลือ ~50 bar เพื่อเตรียมขึ้น
8. Out of air – “หมดอากาศ”
- ใช้มือพาดลำคอ คล้ายท่าบอกว่า “ขาดใจ”
- ส่งสัญญาณนี้ให้บัดดี้ทันทีเมื่อหมดอากาศ ต้องการอากาศสำรอง
9. Buddy up – “อยู่ใกล้ๆ / จับคู่กันไว้”
- ชี้ไปที่บัดดี้ แล้วชี้มาที่ตัวเอง
- ใช้เตือนเมื่อบัดดี้เริ่มว่ายห่างเกินไป
10. Level off – “อยู่ระดับนี้ / หยุดลงลึก”
- มือราบแนวนอนแล้วขยับไป-มา
- ใช้ตอนควบคุมลอยตัวกลางน้ำ หยุดที่ระดับความลึกเดิม
สรุป: ทำไมสัญญาณมือใต้น้ำจึงสำคัญ?
- ช่วยชีวิตได้ในสถานการณ์ฉุกเฉิน
- ทำให้ดำน้ำเป็นทีมมากขึ้นและลดความเคว้ง
- สร้างความเชื่อมั่นให้บัดดี้รู้ว่าเราพร้อมจะดูแลกัน
ฝึกใช้สัญญาณมือทุกครั้งที่ดำน้ำ และหมั่น “สบตา + ส่งสัญญาณถาม OK” กับบัดดี้เสมอ
เพราะ “การสื่อสารดี = ความปลอดภัยสูง”
บทความจาก Facebook: The Shark Diving