ไอลิเอดิน (iliadin) ดีจริงหรือ ดีหรือไม่ ใช้ยังไง แล้วมีข้อเสียอย่างไร

iliadin เป็นชื่อทางการค้า โดยมีชื่อสามัญทางยาคือ Oxymetazoline (ออกซี่เมทาโซลีน) นั่นคือ ยังมียายี่ห้ออื่นอีก

ออกซี่เมทาโซลีน เป็นยาสำหรับใช้ลดบวมของเยื่อบุเฉพาะที่ (topical decongestant) โดยอาศัยกลไกที่ทำให้เส้นเลือดหดตัว ดังนั้นยาไหลผ่านตรงไหนก็ออกฤทธิ์ตรงนั้น สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป ในรูปของยาพ่นจมูก (intranasal) และยาหยอดจมูก (Nose Drops)

ดีจริงหรือ ดีหรือไม่

ตัวยา ออกซี่เมทาโซลีน ออกฤทธิ์ได้ดี สามารถใช้ในการบรรเทาอาการคัดจมูกในคนไข้โรคหวัด หรือโรคภูมิแพ้ หรือคนที่ต้องสัมผัสกับการเปลี่ยนแปลงความดัน เช่น ผู้ที่ต้องโดยสารเครื่องบิน พนักงานบนเครื่องบิน หรือนักดำน้ำเอง

ดังนั้น ในนักดำน้ำที่มีอาการคัดจมูก หรือคนที่เป็นโรคภูมิแพ้เรื้อรัง ที่มีเยื่อบุโพรงจมูกบวม ทำให้อาจมีการปิดกั้นบริเวณท่อปรับความดันของหูชั้นกลาง (Eustachian tube) สามารถใช้ได้ก่อนการดำน้ำ

ใช้ยังไง

สำหรับยาพ่นจมูกนั้น ให้พ่นข้างละ 1-2 ครั้ง โดยเมื่อใส่ปลายของหลอดยาแล้วให้ หันปลายออกไปทางหางตาข้างนั้นๆ และ ห้าม หันปลายหลอดเข้าตรงกลาง เพราะหากพ่นเป็นประจำอาจจะเกิดผนังกั้นโพรงจมูกทะลุได้ (ยกเว้นคุณอยากรวมจมูก 2 ข้างไว้เป็นรูเดียวกัน)

สำหรับยาหยอดจมูก ให้แหงนหน้าขึ้น หยอดลงไปในโพรงจมูกเพียง 1-2 หยดเล็กเท่านั้น อาจจะรู้สึกว่ามีอาการขมคอ

ควรพ่นหรือหยอด ก่อนดำน้ำ หรือก่อนเครื่องบินจะลดระดับ ประมาณ 10 นาที ยาสามารถมีฤทธิ์นานถึง 7 ชั่วโมง (ดังนั้นไม่ต้องพ่นบ่อยทุกครั้ง)

มีข้อเสียอย่างไร

หากใช้ติดต่อกันเป็นเกิน 3-5 วัน จะเกิดภาวะจมูกบวมย้อนกลับได้ (rebound congestion) ซึ่งไม่ได้เกิดขึ้นกับทุกคน และบางคนอาจจะเกิดภาวะติดยาเพื่อใช้ลดอาการคัดจมูกได้

ดังนั้นไม่แนะนำให้ใช้เป็นประจำ ให้ใช้เมื่อจำเป็นเท่านั้น!!!!!

และหากได้รับยามากเกินปริมาณ สามารถทำให้เกิด ความดันสูง หรือชักได้ ดังนั้นควรเก็บให้ห่างจากมือเด็ก

หลายคนใช้ร่วมกันได้หรือไม่

เนื่องจากยานี้เป็นยาใช้เฉพาะที่ การจะพ่นต้องใส่เข้าไปในโพรงจมูก จึงไม่สามารถบอกได้ว่า ในโพรงจมูกของแต่ละคน มีเชื้อโรคหรือสิ่งสกปรกใดบ้าง แพทย์จึงไม่แนะนำให้ใช้ร่วมกัน หากมีปัญหาควรเก็บไว้เป็นของตัวเองดีกว่า

สุดท้ายนี้ ไม่มีอะไร 100%ในวงการแพทย์ ดังนั้น ในคนที่ป่วยเป็นหวัด แม้จะใช้ยาตัวนี้แล้ว ก็ไม่ได้หมายความว่าจะปลอดภัยจากอาการปวดหูหรือโพรงไซนัส ที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงความดันในขณะดำน้ำ เพราะยาเพียงแค่ช่วยในการลดบวม แต่ไม่ช่วยในการลดน้ำมูกและสารคัดหลั่ง จึงยังสามารถที่จะเกิดการปวดหู ไม่สามารถปรับความดันได้

จงชั่งน้ำหนักให้ดีหากจะดำน้ำในขณะที่เป็นหวัด โดยเฉพาะอันตรายที่จะเกิดขึ้นในขณะดำน้ำ จึงเป็นข้อกังวลที่บอกต่อกันว่า หากคุณเป็นหวัด ไม่แนะนำให้ดำน้ำ เนื่องจากหากไม่สามารถปรับความดันได้ อาจก่อให้เกิดอันตรายถึงขั้นเยื่อแก้วหูขาด เกิดบ้านหมุนในน้ำ อาจะส่งผลให้เกิดการสำลักน้ำ หรือจมน้ำได้

ชื่อทางการค้าของยา ออกซีเมทาโซลีน ได้แก่ Otrivin, Afrin, Operil, Dristan, Dimetapp, Oxyspray, Facimin, Nasivin, Nostrilla, Sudafed OM, Vicks Sinex, Zicam, SinuFrin, Drixoral และ Mucinex Full Force

เสริมสำหรับการใช้ยาในเด็ก

ยานี้มีหลายขนาด

สำหรับเด็กทารกอายุ 1 เดือน ถึง 1 ปี แนะนำให้ใช้ ยากหยอดจมูก ขนาดความเข้มข้น 0.01% เท่านั้น ใช้เพียง 1 หยด

สำหรับเด็กอายุ 1 ปี ถึง 6 ปี สามารถใช้ยาหยอดในขนาดความเข้มข้น 0.025%

สำหรับเด็กอายุ 6 ปีขึ้นไปและผู้ใหญ่ สามารถใช้ยาพ่น หรือยาหยอดในขนาดความเข้มข้นใดก็ได้ แต่ที่เหมาะสมคือ 0.05%

ยาตัวนี้เป็นยาคนละกลุ่มกับยาที่ใช้พ่นสำหรับการรักษาโรคภูมิแพ้ ซึ่งยาพ่นจมูกสำหรับการรักษาโรคภูมิแพ้ จะเป็นตัวยาที่มี Steroid เป็นส่วนประกอบ เช่น Nasonex Avamys